سینمای ما - اصغر فرهادی که با «درباره الی» جایزه خرس نقرهای بهترین کارگردانی جشنواره پنجاه و نهم برلین را برده، از اینکه ذائقه تماشاگران ایرانی و داوران برلین درباره این فیلم یکسان بوده ابراز خوشحالی کرد.
مراسم اختتامیه پنجاه و نهمین جشنواره بینالمللی فیلم برلین در کاخ برلیناله برگزار شد و فیلم سینمایی «درباره الی» که یکی از فیلمهای محبوب این دوره جشنواره بود جایزه بهترین کارگردانی را دریافت کرد.
فرهادی که هفته پیش سیمرغ بلورین بهترین کارگردان جشنواره بیست و هفتم فیلم فجر را برده و «درباره الی» او هم بهترین فیلم از نگاه تماشاگران فجر شده بود، دیشب جایزه خود را از دستان وین ونگ کارگردان سرشناس متولد هنگ کنگ و عضو هیئت داوران برلین گرفت.
او پس از دریافت جایزه روی سن گفت: "سلام میکنم به همه. هیچی آماده نکرده بودم. هر چه به دلم آمد میگویم. خدا را سپاس میگویم که اگر او یاری نمیکرد اینجا نبودم. از مردم سرزمینم یاد میکنم که کمتر تصویر دقیقی از آنها دارید."
فرهادی ادامه داد: "اینجا از همه بچههای گروهم که عاشقانه کمکم کردند تشکر میکنم و از مدیر فستیوال، هیئت داوران و فستیوال خوب برلین که باعث شدند غیر فارسیزبانان این فیلم را ببینند و با آن ارتباط برقرار کنند."
«درباره الی» چهارمین فیلم فرهادی پس از «رقص در غبار»، «شهر زیبا» و «چهارشنبهسوری» است و ترانه علیدوستی، شهاب حسینی، مانی حقیقی، گلشیفته فراهانی، مریلا زارعی، رعنا آزادیور، احمد مهرانفر، صابر ابر و پیمان معادی در آن بازی میکنند.
فرهادی پس از پایان مراسم هم به خبرنگاران گفت: "چند روز پیش جشنواره فیلم فجر در ایران برگزار شد و آنجا «درباره الی» به نمایش درآمد و جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران را برد. خوشحالم که هموطنان من در ایران با رای و نظر داوران جشنواره فیلم برلین موافقند."
«درباره الی» داستان جوانی به نام احمد است که پس از سالها زندگی در اروپا از همسر آلمانی خود جدا شده و برای آغاز زندگی جدید به ایران بازمیگردد. دوستان او سفری سه روزه به شمال ترتیب دادهاند و سپیده از الی که مربی مهد کودک است دعوت کرده تا زمینه آشنایی او و احمد را فراهم کند، اما الی ناپدید میشود و این مسئله پرده از تنشهای بین اعضای گروه برمیدارد.
برای دومین سال پیاپی جایزه خرس طلایی جشنواره برلین به فیلمی از آمریکای لاتین اعطا شد و هیئت داوران بخش بینالملل به ریاست تیلدا سوئینتن بالاترین جایزه این دوره جشنواره را برای «شیر اندوه» دومین فیلم بلند کلودیا یوسا فیلمساز 32 ساله پرویی در نظر گرفتند.
این فیلم تولید مشترک اسپانیا و پرو و داستان یک دختر خجالتی 20 ساله است که مادرش یکی از قربانیان جنگ داخلی خشونتبار در پرو در فاصله سالهای 1980 تا 2000 بود. او پس از مرگ مادر با حسی از ترس و افسوس روبرو میشود، اما باید با واقعیت زندگی در لیما مرکز پرو کنار بیاید.
«شیر اندوه» اولین فیلم پرویی است که در تاریخ 59 ساله جشنواره برلین در بخش مسابقه پخش میشود.
دیگر برنده بزرگ مراسم اختتامیه جشنواره نیز فیلمی از آمریکای لاتین بود. فیلم طنزآمیز و بسیار خلاقانه «گیگانته» که اولین ساخته آدریان بینیز فیلمساز متولد آرژانتین است، در مجموع برنده سه جایزه جشنواره برلین شد. این فیلم جایزه بزرگ هیئت داوران را به طور مشترک با «هر کس دیگر» مارن آده از آلمان دریافت کرد.
«گیگانته» جایزه آلفرد بائر را نیز به طور مشترک با «گورگیاه» ساخته آندری وایدا فیلمساز کهنهکار لهستانی گرفت و ضمنا برنده جایزه بهترین فیلم اول شد. رفیع پیتز داور این بخش جشنواره برلین بود. این فیلم که تولید مشترک اروگوئه، آرژانتین، آلمان و اسپانیا است، داستان یک نگهبان 35 ساله تنها را به تصویر میکشد که دلباخته یک زن نظافتچی است.
جایزه خرس نقره بهترین فیلمنامه به «پیامآور» ساخته اورن موورمن از آمریکا رسید که فیلمنامه آن نوشته موورمن و الساندرو کامون است. بن فاستر و وودی هارلسن در این فیلم نقش دو نظامی را بازی میکنند که وظیفه دشوار اعلام خبر مرگ کشتهشدگان در جنگ به خانوادههای آنها را به عهده دارند. بازیگر فیلم بن فاستر این جایزه را به نمایندگی از اورن موورمن گرفت.
سوتیگوی کویاته بازیگر اهل مالی برای بازی در «رود لندن» ساخته رشید بوغریب جایزه خرس نقرهای بهترین بازیگر مرد را برد. او در این فیلم نقش عثمان یک مسلمان آفریقایی ساکن در فرانسه را بازی میکند که پس از بمبگذاری سال 2005 در لندن به دنبال فرزند گمشده خود میگردد.
بازیگر 72 ساله در حرکتی عجیب در یک مراسم اعطا جوایز، پس از دریافت جایزه حدود 15 دقیقه روی صحنه حرف زد و سه داستان تعریف کرد!
داستان فیلم جدید بوغریب درباره زوجی نامتعارف، یک مادر بریتانیایی با بازی برندا بلیتین و دیگری عثمان یک مسلمان آفریقایی ساکن در فرانسه (سوتیگوی کویاته بازیگر اهل مالی) است که پس از بمبگذاری سال 2005 در لندن، برای پیدا کردن بچههای گمشده خود کنار یکدیگر قرار میگیرند.
بریژیت مینیشمایر بازیگر اتریشی برای حضور در نقش زنی اسیر یک رابطه محکوم به شکست در درام آلمانی «هر کس دیگر» جایزه خرس نقره بهترین بازیگر زن را برد.
خرس نقرهای بهترین دستاورد هنری به گابور اردلی و تاماش شکلی طراح صدای فیلم «کاتالین وارگا» رسید.
خرس نقرهای جایزه ویژه هیئت داوران به فیلم «هر کس دیگر» به کارگردانی مارن آده از آلمان رسید.
و همچنین جایزه صلح برلیناله به فبلم «پیامآور» ساخته اورن موورمن از آمریکا تعلق گرفت.
امسال در مجموع 270 هزار بلیت در جشنواره به فروش رسید که در مقایسه با دوره قبل 30 هزار بلیت بیشتر بود. بخش زیادی از افزایش فروش بلیت در برلیناله به خاطر راهاندازی سالنی جدید بود که از امسال به سینماهای نمایشدهنده جشنواره برلین اضافه شد و بیش از 1800 صندلی دارد.
فدراسیون بینالمللی منتقدان (فیپرشی) نیز یک روز پیش از مراسم اختتامیه جوایز خود را به این ترتیب اعلام کرد: «شیر اندوه» کلودیا یوسا (مسابقه)، «شمال» رونه دنستاد لانگلو (پانوراما) و «Love Exposure» سیون سونو (فورم).
پنجاه و نهمین جشنواره فیلم برلین پنجشنبه پنجم فوریه با فیلم «بینالملل» ساخته توم تیکور آغاز شد و یکشنبه به پایان رسید. فهرست کامل برندگان بخش مسابقه اصلی جشنواره برلین 59 به شرح زیر است:
خرس طلایی: «شیر اندوه»، کلودیا یوسا، اسپانیا و پرو
جایزه آلفرد بائر: «گیگانته»، آدریان بینیز، اروگوئه، آرژانتین، آلمان و اسپانیا و «گورگیاه»، آندری وایدا، لهستان
جایزه بزرگ هیئت داوران: «گیگانته»، آدریان بینیز، اروگوئه، آرژانتین، آلمان و اسپانیا و «هر کس دیگر»، مارن آده، آلمان
خرس نقرهای بهترین کارگردانی: اصغر فرهادی، «درباره الی»، ایران
خرس نقرهای بهترین بازیگر زن: بریژیت مینیشمایر، «هر کس دیگر»، آلمان
خرس نقرهای بهترین بازیگر مرد: سوتیگوی کویاته، «رود لندن»، الجزایر، فرانسه و بریتانیا
خرس نقرهای بهترین فیلمنامه: اورن موورمن و الساندرو کامون، «پیامآور»، آمریکا
خرس نقرهای بهترین دستاورد هنری: گابور اردلی و تاماش شکلی طراح صدا، «کاتالین وارگا»، رومانی، بریتانیا و مجارستان
جایزه بهترین فیلم اول: «گیگانته»، آدریان بینیز، اروگوئه، آرژانتین، آلمان و اسپانیا
با تقدیر از: «دختر»، فردریک ادفلت، سوئد
تیلدا سویینتون، ایزابل کویشی، گاستون کابوره از بورکینافاسو، هنینگ مانکل نویسنده سوئدی، کریستف شلینگنزیف کارگردان تئاتر و اپرا از آلمان، وین ونگ کارگردان متولد هنگ کنگ و آلیس واترز نویسنده آمریکایی اعضای هیئت داوران این بخش بودند.
امسال در مجموع 386 فیلم در بخشهای مختلف جشنواره برلین نمایش داده شد. «برف» آیدا بگیچ و «نیلوفر» سبینه الجمایل که هر دو با مشارکت ایران ساخته شدهاند، به ترتیب در بخش نسل 14 سال به بالا و سنین کودکستان به بالا جشنواره برلین به نمایش درآمدند.
گمانهزنی های پیش ار اعلام جوایزپیش از مراسم اعطای جوایز پنجاه و نهمین جشنواره فیلم برلین نیز منتقدان تنها چهار یا پنج فیلم شامل «درباره الی» اصغر فرهادی از ایران را شایسته دریافت جایزه اصلی میدانسند.
رویترز اعلام کرده بود منتقدان حاضر در برلینالیه در میان 18 فیلم بخش مسابقه بیشترین نظر را روی «رود لندن» به کارگردانی رشید بوغریب فیلمساز فرانسوی الجزایریتبار دارند.
بازیگران اصلی «رود لندن» در این فیلم حضوری در خور توجه دارند و موضوع فیلم به گونهای است که میتواند مورد توجه هیئت داوران بخش بینالملل به ریاست تیلدا سوئینتن بازیگر بریتانیایی قرار بگیرد.
با این حال «رود لندن» فیلمی نیست که تمام منتقدان آن را پسندیده باشند و البته این مسئله در مورد تمام فیلمهای بخش مسابقه رسمی صدق میکند. اسکات راکسبورو در هالیوود ریپورتر نوشت: "در نبود هیچ فیلمی که بتوان از آن به عنوان شاهکار یاد کرد، پیشبینی برنده جایزه خرس طلایی کاری دشوار است."
او ادامه داده است: "انتخاب هر چه باشد مطمئن باشید گزینه نهایی به یک اندازه مورد تحسین و انتقاد منتقدان قرار دارد."
در این بین فیلم بسیار محبوب جشنواره «درباره الی» فرهادی از ایران است که در آن سفر تفریحی چند ایرانی از طبقه متوسط به یک تراژدی تبدیل میشود.
فیلم آمریکایی «پیامآور» اولین تجربه کارگردانی اورن موورمن با بازی بن فاستر، وودی هارلسن و سامانتا مورتن دیگر فیلمی بود که امسال در برلین با استقبال گرم روبرو شد. فاستر و هارلسن در این فیلم نقش دو نظامی را بازی میکنند که وظیفه دشوار اعلام خبر مرگ کشتهشدگان در جنگ به خانوادههای آنها را به عهده دارند.
رنی زلوگر برای بازی در کمدی «همه چیز من» ساخته ریچارد لانکرین نیز شانس دریافت جایزه را داشت.
«غول پیکر» به کارگردانی لوکاس مودیسون فیلمساز سوئدی با بازی گائل گارسیا برنال و میشل ویلیامز فیلمی درباره جنبههای مثبت و مننفی جهانی شدن است که یکی از موضوعات داغ امسال بود، اما این فیلم انتظارات را برآورده نکرد و منتقدان حاضر در برلین از آن به عنوان فیلمی "ضعیف" ییاد کردند.
فیلم بریتانیایی «خشم» ساخته سالی پاتر نیز که هجویهای بر دنیای مد است شرایطی مشابه داشت و حتی حضور جود لاو به نقش یک مدل نیز نتوانست به پاتر کمک کند.
«اشک شادی» به کارگردانی میچل لیختنشتاین نیز با وجود حضور دمی مور و پارکر پوسی در نقشهای اصلی چندان مورد استقبال قرار نگرفت.
مانند همیشه فیلمهای متفاوت از کشورهای مختلف در بخش مسابقه و صدها فیلم دیگر در بخشهای جنبی حضوری چشمگیر داشتند. منتقدان در میان فیلمهای بخش مسابقه از «گیگانته» آدریان بینز از اروگوئه، آرژانتین، آلمان و اسپانیا به عنوان فیلمی یاد کردند که داستانی ساده را به شکلی تاثیرگذار به تصویر میکشد.
«همیشه شیفته» چن کایگه از چین نیز برداشتی به لحاظ تصویری مجلل از زندگی می لانفنگ، معروفترین ستاره اپرا در چین ارائه میدهد. «هر کس دیگر» مارن آده از آلمان، «سرباز کوچولو» آنت اولسن از دانمارک و «کاتالین وارگا» اولین ساخته پیتر استریکلند فیلمساز بریتانیایی از دیگر فیلمهایی هستند که احتمال داشت در رادار هیئت داوران برلین قرار بگیرند.
«گورگیاه» آندری وایدا نیز میتوانست مورد توجه هیئت داوران قرار بگیرد.
خارج از بخش رسمی فیلمی که با استقبال بسیار روبرو شد«جان رابی» به کارگردانی فلوریان گالائنبرگر بود. این فیلم که اولین بار در دنیا در بخش جنبی "ویژه برلیناله" جشنواره فیلم برلین به نمایش درآمد، درباره یک کارخانهدار آلمانی است که سال 1937 و در جریان تهاجم نظامی ژاپن به نانجینگ جان هزاران چینی را نجات داد.
حضور ستارهها در این دوره جشنواره برلین مسئلهای بود که بسیار مورد توجه برگزارکنندگان برلیناله همین طور رسانههای بینالمللی قرار گرفت. زلوگر، مور، برنال در کنار کیانو ریوز، کلایو اوون، کیت وینسلت، لئوناردو دی کاپریو، استیو مارتین، ژان رنو و ... از چهرههای سرشناس جشنواره برلین 59 بودند.
پیش از مراسم اعطا جوایز بخش مسابقه رسمی در کاخ جشنواره برلین فیلم «بهشت غرب است» به کارگردانی کنستانتین کوستا گاوراس تولید مشترک فرانسه، یونان و ایتالیا به نمایش درآمد.
منبع: خبرگزاری مهر