کوروساوا یکی از مهمترین فیلمسازان تاریخ سینمای ژاپن بود
براي چهاردهمين سالمرگ «آكيرا كوروساوا» ـ كارگردان «آشوب»ساز ژاپن
سینمای ما-فردا ـ ششم سپتامبر ـ چهاردهمين سالمرگ «آكيرا كوروساوا» یکی از تاثیرگذارترین و مهمترین فیلمسازان تاریخ سینماست.
«آكيرا كوروساوا» كارگردان، نويسنده وتهيه كننده سرشناس ژاپني روز بيست و سوم مارس 1910 در حومه توكيو متولد شد و ششم سپتامبر 1998 در سن 88 سالگي درگذشت. او در طول زندگی حرفه‌يی ۵۷ ساله‌اش، ۳۰ فیلم ساخت.
تكنيك سينمايي كوروساوا در ساخت فيلم‌هايش منحصر به فرد بود و در دهه‌ي 50 سبك جديدي از خود بدعت گذاشت. او عقيده داشت كار گذاشتن دوربين‌ها در فواصل دور از بازيگر، عملكرد آنان را بهتر خواهد كرد. او همچنين علاقه‌ي خاصي به استفاده از چند دوربين و ضبط يك صحنه از زواياي مختلف داشت.
ديگر شاخصه فيلم‌سازي كوروساوا، علاقه‌اش به استفاده از عناصر آب و هوا براي عمق بخشيدن به فضاي حاكم بر فيلمش بود. سرما، مه، برف و باران در اغلب ساخته‌هاي او به چشم مي‌خوردند. ديگر رويكرد قابل توجه فيلم‌هاي كوروساوا، وسعت تأثيرهاي هنري اوست. بعضي از داستان‌هاي او اقتباس از آثار «ويليام شكسپير» هستند. براي مثال «آشوب» بر اساس «شاه لير» است و «سرير خون» بر اساس«مكبث» و «خواب بد» برگرفته از «هملت» هستند.
كوروساوا براي ساخت فيلم‌هايش از آثار ادبي روسيه نيز بهره گرفت، مانند «ابله» اثر «داستايوفسكي» و «در اعماق» نوشته «ماكسيم گوركي». با اين حال رمان «مرگ ايوان ايليچ» نوشته‌ي «لئو تولستوي» بيش از همه او را تحت تأثير قرار مي‌داد.
با وجود اين كه بسياري از منتقدان ژاپني معتقدند كه كوروساوا "خيلي غربي" بود، اما او عميقا تحت‌تأثير فرهنگ ژاپن قرار داشت. فيلم «ريش قرمز» نقطه‌ي عطفي در كارنامه‌ي سينمايي او محسوب مي‌شود كه آخرين فيلم سياه و سفيد او نيز بود.
بعد از اقدام به خودكشي نافرجام، «كوروساوا» فيلم‌هاي ديگري ساخت و با وجود شهرت بين‌المللي، در داخل ژاپن كمتر استوديو فيلم‌سازي حاضر به حمايت مالي از پروژه‌هايش مي‌شد. فيلم «درسو اوزالا» كه اوايل قرن بيستم در صربستان در جماهير شوروي سابق ساخته شد، تنها فيلم «كوروساوا» بود كه در خارج از ژاپن و به زبان غيرژاپني ساخته شد. اين فيلم اسكار بهترين فيلم غيرانگليسي را براي او به همراه آورد.
پس از آن كوروساوا به همراه «جورج لوكاس» و «فرانسيس فورد كوپولا»، فيلم «كاگه موشه» را ساختند كه اين فيلم موفق شد جايزه نخل طلاي جشنواره كن را در سال 1980 به دست آورد.
اما بزرگ‌ترين پروژه‌ي فيلم‌سازي سال‌هاي پاياني اين كارگردان بي‌ترديد فيلم «آشوب» بود كه نسخه سينمايي از شاهكار «شاه لير» شكسپير محسوب مي‌شد. اين فيلم كه نامزدي بهترين كارگرداني اسكار را براي كوروساوا به همراه آورد، بيش از يك دهه جلب حمايت مالي آن به‌طول انجاميد كه امروزه به گفته بسياري از منتقدان، آخرين شاهكار كوروساوا به‌شمار مي‌آيد.
او در دهه 90 سه فيلم ديگر ساخت كه شخصي‌تر از ديگر آثار قبلي او بودند. فيلم «روياها» كه براساس يك‌سري توصيف‌ها براساس روياهاي اوست، فيلم «هيجان در اوت» كه خاطرات او درباره بمباران اتمي ناكازاگي است و آخرين فيلم او با نام «مادادايو» كه داستان يك معلم بازنشسته و دانش‌آموزان سابق او است.
وي طي چند دهه فيلم‌سازي موفق شد جوايز معتبري از جشنواره‌هاي بين‌المللي به‌دست آورد كه بخشي از آنها عبارتند از:
جايزه اسكار بهترين فيلم غيرانگليسي در سال 1951 براي «راشومون»؛ جايزه اسكار بهترين فيلم غيرانگليسي در سال 1975 براي «درسو اوزالا»؛ جايزه افتخاري آكادمي اسكار براي يك عمر دستاورد سينمايي در سال 1990؛ نامزد بهترين كارگرداني اسكار براي فيلم «آشوب» در سال 1986؛ جايزه بهترين فيلم خارجي از جوايز آكادمي فيلم انگليس (بافتا) در سال 1987 براي «آشوب»؛ جايزه بهترين كارگرداني از جوايز بافتا در سال 1980 براي «كاگه‌موشه»؛ جايزه خرس نقره‌اي بهترين كارگرداني جشنواره برلين در سال 1959 براي «دژ پنهان»؛ جايزه فدراسيون بين‌المللي منتقدين فيلم از جشنواره برلين در سال 1959 براي «دژ پنهان»؛ نخل طلاي جشنواره كن در سال 1980 براي «كاگه‌موشه»؛ جايزه بهترين فيلم خارجي جوايز سزار فرانسه در سال 1981 براي «كاگه‌موشه»؛ نشان يك عمر دستاورد سينمايي از انجمن كارگردانان آمريكا در سال 1992؛ جايزه انجمن منتقدين فيلم فرانسه در سال 1978 براي «درسو اوزالا»؛ جايزه بهترين كارگردان سال از انجمن منتقدين فيلم لندن در سال 1958 براي «آشوب»؛ نشان يك عمر دستاورد سينمايي از انجمن منتقدين فيلم لس‌آنجلس در سال 1985؛ جايزه افتخاري دستاورد سينمايي جشنواره فيلم مسكو در سال 1979؛ جايزه فدراسيون بين‌المللي منتقدين فيلم جشنواره مسكو در سال 1975 براي «درسو اوزالا»؛ جايزه سازمان بين‌المللي سينماي كاتوليك از جشنواره سن‌سباستين در سال 1985 براي «آشوب»؛ شير طلاي افتخاري جشنواره ونيز در سال 1982؛ شير نقره‌اي جشنواره ونيز در سال 1954 براي «هفت سامورايي»؛ شير طلاي جشنواره ونيز در سال 1951 براي «راشومون»؛ نشان «لژيون دونور» فرانسه در سال 1984 .
منبع :
ایسنا
|
