موریس ژار
پرواز نغمههای شورانگیز
اختصاصی سینمای ما – پیمان جوادی: موریس ژار آهنگساز فیلمهای «دکتر ژیواگو» و «محمد رسولالله» و برنده سه جایزه اسکار، روز یکشنبه 9 فروردین بر اثر ابتلا به سرطان در 84 سالگی در لوسآنجلس درگذشت.
ژار 9 نامزدی و 3 جایزه اسکار در کارنامه داشت. او سال 1952 با ساخت موسیقی متن فیلم «خانه معلولها» به کارگردانی ژرژ فرانژو وارد دنیای سینما شد. ژار تا اواسط دهه ۱۹۶۰ میلادی موسیقی چندین فیلم فرانسوی را نوشت، تا اینکه هالیوود او را کشف کرد. موفقیت اولیه ژار در فیلمهای حماسی دهه 60، با «لورنس عربستان» و یک همکاری پرثمر با دیوید لین کارگردان موفق و پرآوازه آغاز شد. گذشته از این فیلم، این دو در فیلمهای «دکتر ژیواگو» و «گذرگاهی به هند» با یکدیگر همکاری کردند که موسیقی هرسه فیلم، برنده جایزه اسکار شد. «دختر رایان» نیز از جمله همکاریهای موفق ژار و لین به شمار میرود. ژار ساخت موسیقی فیلم را با آثاری چون «نفرینشدگان» (لوکینو ویسکونتی) در سال 1969، «مردی که میخواست سلطان باشد» (جان هیوستون) در سال 1975 ادامه داد.
او در سال 1976 برای موسیقی زیبای فیلم «محمد رسولالله» یا «پیغام» (مصطفی عقاد) نامزد جایزه اسکار شد.
در دهه 80 ژار با موسیقی فیلمهای نامتجانسی چون فیلم کمدی موزیکال «فوق محرمانه» (جیم آبراهامز و دیوید زوکر) ،«انجمن شاعران مرده» (پیتر ویر) –برنده جایزه BAFTA (آکادمی فیلم بریتانیا)- و «نردبان ژاکوب» (آدرین لین) به کار ادامه داد. موریس ژار در موسیقی فیلم «شاهد» (پیتر ویر) از سینتیسایزِر استفاده کرد. در نگاه اول این انتخاب قدری نامعمول به نظر میرسد اما با گذشت زمان متوجه میشوید که حال و هوای فیلم تا چه حد با این موسیقی گویاتر و جذابتر شده است. در فیلم «روح» (جری زوکر) نیز استفاده از صداهای سینتیسایز شده در بسیاری از لحظات ماوراالطبیعه داستان بسیار مناسب از کار درآمدهاند.
در فیلم تلویزیونی «عیسای ناصری» (فرانکو زفیرهلی) ژار موسیقی خود را بر مبنای حماسههای انجیلی قرار داد اما از موسیقی کورال آسمانی و بیش از اندازه عرفانی اجتناب نمود. در عوض او قطعات ساده و متعدد روستایی برای سازهای بادی چوبی نوشت و آنها را با میزانها و سازهای خاورمیانه تنظیم و ترکیب کرد. نتیجه این شد که موسیقی داستان را به خوبی همراهی میکند و در هیچ جا بیننده را دچار حس نمایشی مذهبی نمیکند.
موسیقی موریس ژار بیشتر اُرکسترال است، اما به عقیده بسیاری از منتقدین بیشتر به خاطر جنبه عملی ماجرا و نه دلایل زیباییشناسانه، به موسیقی سینتیسایز شده روی آورده است. ژار این گفته را در مصاحبهای رد کرد و عقیده داشت که "کارش در فیلم «شاهد»، بسیار مشکلتر، زمانبرتر و گرانتر از موسیقی اُرکسترال بوده است". او از دهه 80 به بعد موسیقی الکترونیک را به تنهایی یا به صورت ترکیبی با سازهای آکوستیک در آثار خود به کار گرفته است. آنچه در آثار او بسیار جالب است، حرکت همراه با سبکها و شیوههای زمانه و متناسب بودن موسیقی وی با هر سبک جدیدی از فیلمها، در طی سالهای مختلف است. نگاهی کوتاه به آثار دیگر موریس ژار نشان میدهد که او علاوه بر مهارت در ساخت موسیقی حماسی، دارای مهارت و انعطافپذیری فراوانی بود که در پرداختن به هر نوع موسیقی راهگشای او میشد.
مشهورترین آثار او ، موسیقی منحصر به فرد و همیشه جاودان «لورنس عربستان»، تم اصلی «محمد رسولالله» و تم "لارا" از فیلم «دکتر ژیواگو» هستند.
موریس ژار متولد 13 سپتامبر 1924 در لیون فرانسه بود. او برخلاف بسیاری از هم مسلکانش، تحصیل موسیقی را در سن بالا آغاز کرد و قبل از آن وارد دانشکده مهندسی سوربون شد. اما پس از مدتی به این نتیجه رسید که تحصیل خود را در زمینه موسیقی ادامه دهد. او بر خلاف خواسته پدرش سوربون را ترک کرد و برای تحصیل آهنگسازی و هارمونی با گرایش سازی پرکاشن، وارد کنسرواتوار پاریس شد. او اولین موسیقی متن خود را در سال 1951 در فرانسه ضبط کرد.
موریس ژار دو پسر به جای مانده که یکی ژان میشل ژار آهنگساز بنام و مشهور و از پیشگامان موسیقی الکترونیک و دیگری کوین ژار فیلمنامهنویس هالیوودی با آثاری چون «تومبستون» (1993) و «گلوری» (1989) است.
موریس ژار در سال 2001 صاحب یک ستاره در بولوار هالیوود شد. موریس ژار علاوه بر آثار متعدد و پر افتخار سینماییاش موسیقی چند باله، قطعات سمفونیک و آثار کلاسیک دیگری نیز دارد. علاوه بر اینها، وی در تعدادی از ارکسترهای مشهور جهان، به عنوان رهبر حضور داشت. ژار پس از گذراندن بیش از 50 سال به عنوان موسیقیدان و آهنگساز، هنوز توانایی شگرف خود را از دست نداده بود چرا که تماشاگران در سال 2000 با فیلم «درخشش» (ایشتوان ژابو) شاهد آثاری تازه از وی بودند.
او فوریه پیش در پنجاه و نهمین دوره جشنواره فیلم برلین با دریافت جایزه یک عمر دستاورد تقدیر شد. دیتر کاسلیک مدیر جشنواره برلین در این باره گفت: "آهنگسازان فیلم اغلب در سایه کارگردانان بزرگ و ستارههای بازیگری هستند، اما این مسئله درباره موریس ژار فرق میکند. «دکتر ژیواگو» مانند بیشتر آثار او شهرتی جهانی دارد و همچنان در تاریخ سینما فراموشنشدنی است." یادش گرامی باد.
با استفاده از لینکهای زیر میتوانید تعدادی از مشهورترین آثار این آهنگساز مشهور را دانلود کنید:
آلبومها:- لورنس عربستان (101 م ب)
http://rapidshare.com/files/124143405/1962_Lawrence_of_Arabia_-_Maurice_Jarre.rar
- دکتر ژیواگو (60 م ب)
http://www.4shared.com/file/87350909/7fc1d9bb/doctor_zhivago_-_1965_-_maurice_jarre.html?s=1
و یک لینک دیگر
http://rapidshare.com/files/130723462/maurice_jarre_-_1965_-_doctor_zhivago__expanded___320.part1.rar
- محمد رسولالله / پیغام (87 م ب)
http://rs68gc.rapidshare.com/files/9053818/Maurice_Jarre_-_The_Message_OST.rar
- شیر صحرا (37 م ب)
http://rapidshare.com/files/20467285/Maurice_Jarre-Lion_of_the_Desert_OST.rar
- روح (59 م ب)
http://rapidshare.com/files/65059987/Maurice_Jarre_-_Ghost.rar
نت فیلم روح
http://www.4shared.com/file/48875451/828b00a8/maurice_jarre_-_ghost.html?s=1
- دایره اشتباه (32 م ب)
http://rapidshare.com/files/52941494/Le_Faussaire_-_Maurice_Jarre.rar
- عیسی ناصری (62 م ب)
http://rapidshare.com/files/15954843/Maurice_Jarre_-_Jesus_of_Nazareth.rar
- حرفهایها (88 م ب)
http://rapidshare.com/files/130759102/maurice_jarre_-_1966_-_the_professionals__320.rar
- روز و شب (70 م ب)
http://rapidshare.com/files/55073377/Le_Jour_Et_La_Nuit_-_Maurice_Jarre.rar
- سر شیطان فریاد بکش
(94 م ب)
http://rapidshare.com/files/130786942/maurice_jarre_-_1976_-_shout_at_the_devil__320.rar
تک آهنگها:- دکتر ژیواگو (6 م ب)
http://rapidshare.com/files/162457520/Cinema_Music_CD1_Maurice_Jarre_-_Dr._Zhivago_-_Lara_s_Theme.mp3
- آیا پاریس میسوزد (5 م ب)
http://rapidshare.com/files/162637986/Cinema_Music_CD3_Maurice_Jarre_-_Is_Paris_Burning.mp3
آثار دیگر:(6 م ب)
http://rapidshare.com/files/162794368/Cinema_Music_CD4_Maurice_Jarre_-_Overture_Part_II.mp3
16 م ب)
http://rapidshare.com/files/151004367/The_Essential_Maurice_JarreDisc_2.rar